ul. Nowowiejska 27 (00-665) Warszawa +48 (22) 825 20 31 kancelaria@szpitalnowowiejski.pl

O Szpitalu

Samodzielny Wojewodzki Zespół Publicznych Zakładów Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Warszawie

RYS HISTORYCZNY

SZPITAL NOWOWIEJSKI

Budynek główny Szpitala Nowowiejskiego przy ul. Nowowiejskiej 27 w Warszawie znajduje się na terenie Stanisławowskiego założenia urbanistycznego objętego ochroną konserwatorską na mocy wpisu do Rejestru zabytków pod numerem 543 decyzją z lipca 1965 roku. Ponadto podlega indywidualnej ochronie konserwatorskiej poprzez ujęcie w gminnej ewidencji zabytków utworzonej na mocy Zarządzenia nr 2998/2012 Prezydenta m.st. Warszawy z dnia 24 lipca 2017 r. w sprawie założenia ewidencji zabytków Miasta Stołecznego Warszawy.

Na podstawie art. 36 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. 2020 poz. 282 ze zm.) prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków wymaga pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków. Wnioskowane prace obejmują prowadzenie kompleksowej termomodernizacji obiektu, w tym ocieplenie ścian zewnętrznych oraz wymianę okien.

Budowę budynku głównego Szpitala Nowowiejskiego zakończono w roku 1899. Do gotowego obiektu zrealizowanego według projektu inż. Akimowa przeniesiono Mikołajewską Ochronkę dla Dzieci Żołnierzy. W części budynku głównego oraz w skrzydle południowym stacjonowała jednostka wojskowa. Ochronka funkcjonowała najprawdopodobniej do momentu ewakuacji Rosjan z Warszawy w 1915 roku. Po zdobyciu miasta przez armię niemiecką, w budynku od listopada 1918 roku funkcjonował lazaret. Po odzyskaniu niepodległości, w styczniu 1919 roku, Departament Sanitarny Ministerstwa Spraw Wojskowych zawarł porozumienie z Magistratem m.st.. Warszawy, na podstawie którego budynek został przekazany na użytek wojskowy.

Do odnowienia gmachu przeniesiono Szpital Zapasowy nr 1 znajdujący się przy ulicy Czerniakowskiej. Poświęcenie szpitala przy ul. Nowowiejskiej nastąpiło w obecności marszałka Józefa Piłsudskiego i wyższych władz wojskowych. Szpital był jedną z głównych placówek obsługujących rannych w czasie wojny polsko bolszewickiej w 1920 roku. Funkcja budynku nie uległa zmianie w czasie okupacji hitlerowskiej i po II wojnie światowej. W 1945 roku w budynku utworzono wojskowy I Szpital Okręgowy, który funkcjonował do 1964 roku po czym został przeniesiony na ul. Szaserów. W budynku przy ul. Nowowiejskiej, natomiast, otwarto szpital psychiatryczny, który funkcjonuje do chwili obecnej. Budynek szpitalny składa się z segmentu głównego, skrzydła zachodniego, skrzydła południowego oraz łącznika. Obiekt czterokondygnacyjny z wysokim parterem, zrealizowany w stylu historycznym z wyraźnymi cechami neogotyku. Elewacje frontowe każdego budynku, z wyjątkiem ryzalitów poprzecznych zamykający budynek główny i skrzydło boczne od zachodu, opracowane według jednolitej koncepcji. Są symetryczne, z ryzalitem centralnym na osi głównej i flankującymi je, umieszczonymi na skrajnych przęsłach, pseudo ryzalitach. Sutereny otynkowane, pomalowane na kolor biały, pozostałe kondygnacje oblicowane w całości okładziną z płytek klinkierowych w wątku główkowym. Akcenty dominujące kompozycji stanowią ryzality, a niezmiernie bogaty wystrój architektoniczny jest identyczny dla wszystkich elewacji przednich i tylnych. Elewacje zwieńczone rozbudowanym gzymsem koronującym podkreślonym wydatnymi sterczynami. W ryzalitach gzymsy schodkowe i arkadowe oraz półkolumienki wykonane z kształtek ceglanych. Całość dodatkowo wyposażona w ozdobne ankry.

Zdjęci historyczne

Skip to content